Türkiye’nin Kanayan Yarası: İş Kazaları ve Çözüm Yolları
Türkiye’de trafik kazalarının ardından en büyük can ve mal kaybına neden olan iş kazaları, ülke ekonomisi için yıllık 10 milyar doları aşan devasa bir maliyet oluşturuyor. Aydın’da iş sağlığı ve güvenliği alanında öncü kuruluşlardan Polat OSGB’nin Sorumlu Müdürü ve İş Güvenliği Uzmanı Emin Tükel, bu vahim tablonun temelinde yatan nedenleri ve alınması gereken acil tedbirleri gazetemedyar.com.tr için değerlendirdi.
6331 Sayılı Kanun ve Önemi: Bir Masraf Değil, Yatırım
30 Haziran 2012’de Resmi Gazete’de yayımlanarak 1 Ocak 2013’te yürürlüğe giren ve 2025 itibarıyla tehlike sınıfı ayrımı gözetmeksizin tüm iş yerlerini kapsayan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 13 yılı aşkın süredir tartışma konusu olmaya devam ediyor. Ancak geçen zaman, iş güvenliği önlemlerinin bir maliyet kalemi değil, aksine büyük bir yatırım olduğunu net bir şekilde ortaya koydu. Emin Tükel, iş kazalarının büyük çoğunluğunun insan kaynaklı ihmaller ve gerekli tedbirlerin alınmamasından kaynaklandığını vurguluyor.
Avrupa’da İlk Sıralardayız: İstatistikler Ne Diyor?
Türkiye’nin iş kazaları ve meslek hastalıkları konusundaki istatistikleri endişe verici. Avrupa ülkeleri arasında maalesef ilk sıralarda yer alan ülkemizde, bu kazaların ekonomiye yıllık maliyetinin 10 milyar doları aştığı biliniyor. Uzmanlar, bu maliyetin yalnızca yüzde 25’inin önleyici tedbirlere harcanması durumunda, yaşanan acıların yanı sıra ülke ekonomisine de 7.5 milyar dolar gibi önemli bir katkı sağlanabileceğini belirtiyor.
Farkındalık Eksikliği: En Büyük Engel
Polat OSGB Sorumlu Müdürü Emin Tükel, iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyulması gerektiğini, ancak en büyük sorunun ‘farkındalık eksikliği’ olduğunu dile getiriyor. İşverenlerin İSG hizmetlerini bir maliyet olarak görme eğiliminde olduğunu belirten Tükel, alınmayan her önlemin ileride çok daha büyük maliyetlere ve telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açtığını hatırlatıyor. Tehlike sınıfı ne olursa olsun, tüm iş yerlerinin artık İSG hizmeti almak zorunda olduğunu ve kazaların çoğunun basit önlemlerin dahi alınmamasından kaynaklandığını ifade ediyor.
Kritik Önlemler ve ‘Bana Bir Şey Olmaz’ Sendromu
Emin Tükel, iş kazalarını önlemek için atılması gereken adımları şöyle sıralıyor:
- Elektrik panolarının düzenli kontrolü
- Makine koruyucularının yerinde olması
- Yüksekte çalışma ekipmanlarının uygunluğu ve standartlara uyumu
- Kimyasal etiketlerinin güncelliği
- Verilecek eğitimlerle farkındalığın artırılması
- Çalışanlara yıllık düzenli eğitim verilmesi
Bu basit gibi görünen önlemlerle bile birçok ağır yaralanma ve ölüm vakasının önüne geçilebileceğinin altını çizen Tükel, Türkiye’deki en büyük tehlikenin ‘bana bir şey olmaz’ anlayışı olduğunu vurguluyor. Çalışanların alışkanlık haline getirdiği risk alma davranışlarının, iş kazaları oranlarını yükselten başlıca nedenlerden biri olduğunu belirtiyor. Kişisel koruyucu ekipman takmamanın bir cesaret göstergesi değil, istatistiksel olarak bir kumar olduğunu ve bu kumarın kaybedeninin genellikle çalışanların kendisi olduğunu sözlerine ekliyor.
Gazetemedya.com.tr olarak, iş sağlığı ve güvenliğinin sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda insani ve ekonomik bir gereklilik olduğunu bir kez daha hatırlatır, tüm işveren ve çalışanları bu konuda daha hassas olmaya davet ederiz.
