Türkiye’nin zengin kültürel mirasına ev sahipliği yapan Muğla, sivil mimari örnekleriyle dikkat çekmeye devam ediyor. Özellikle Yatağan ilçesinde yer alan ve kendine has dokusuyla büyüleyen Katrancı Mahallesi, geleneksel evleri ile tarihe meydan okuyor. Ancak zamanın yıpratıcı etkisine karşı koymakta zorlanan bu yapılar için umut verici bir gelişme yaşandı. gazetemedya.com.tr olarak yakından takip ettiğimiz bu süreçte, bölgenin mimari belleğini korumak adına bilim ve eğitimin gücü birleştirildi.
Genç Araştırmacılardan Örnek Proje
Geleneksel Katrancı evlerinin yok olma riskiyle karşı karşıya kalması, genç kuşakları harekete geçirdi. Marmaris’te eğitim veren özel bir okulun öğrencileri Mustafa Gürdal ve Umut Ata Özdemir, danışman öğretmenleri Nermin Kaya rehberliğinde kolları sıvadı. Hazırlanan “Taşın ve Ahşabın Ustalığı: Katrancı Evleri” isimli proje, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) çatısı altında hayata geçirildi. Bu çalışmanın temel hedefi, sadece binaları incelemek değil, aynı zamanda bu yapıların barındırdığı sanatsal derinliği ortaya çıkarmak olarak belirlendi.
Akademik Dünyadan Güçlü Destek
Gençlerin bu duyarlı yaklaşımı, akademik camianın da dikkatinden kaçmadı. Selçuk Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nden alanında uzman isimler projeye dahil oldu. Prof. Dr. Osman Kunduracı ve Dr. Nurcan Bahargülü, öğrencilere bilimsel rehberlik sağlayarak sahadaki çalışmaların derinleşmesine katkıda bulundu. Yapılan incelemelerde evlerin plan şemaları, inşa teknikleri ve özellikle ahşap işçiliğindeki detaylar kayıt altına alındı.
Çam Kozalağı Motifinin İzinde
Katrancı evlerini diğerlerinden ayıran en belirgin özelliklerden biri olan ahşap süslemeler ve çam kozalağı motifleri, projenin odak noktalarından birini oluşturuyor. Bölgenin coğrafi özelliklerinin mimariye yansıması olarak görülen bu detaylar, projenin sanatsal boyutunu güçlendiriyor. gazetemedya.com.tr ekibinin edindiği bilgilere göre, bu motiflerin belgelenmesi, yerel sanat tarihinin aydınlatılması açısından büyük önem taşıyor.
“Geçmişi Geleceğe Taşıyoruz”
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan ve uzun yıllardır bölge mimarisi üzerine araştırmalar yapan Prof. Dr. Osman Kunduracı, projenin vizyonunu şu sözlerle özetledi:
“Uzun zamandır Muğla, Yatağan ve Kavaklıdere hattındaki mimari miras üzerine çalışıyoruz. Amacımız, atalarımızdan kalan bu değerleri yarına aktarabilmek. Dr. Nurcan Bahargülü ile yürüttüğümüz bu bilimsel çabaların, lise çağındaki gençlerimiz tarafından fark edilmesi ve bir projeye dönüştürülmesi bizleri gururlandırdı. ‘Taşın ve Ahşabın Ustalığı’ projesi sayesinde, evlerin sosyo-ekonomik geçmişini ve yapısal özelliklerini analiz ederek, koruma çalışmaları için sağlam bir zemin oluşturuyoruz.”
Bu iş birliği, kültürel mirasın korunmasında nesiller arası diyaloğun ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Katrancı evleri, artık sadece birer yapı yığını değil, üzerinde bilimsel çalışmalar yapılan canlı birer tarih belgesi olarak literatürdeki yerini alıyor.
