AK Parti İzmir İl Başkanı Bilal Saygılı, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir İl Başkanı Çağatay Güç’ün İZBAN’ın mali yapısına yönelik eleştirilerine son derece sert bir dille yanıt verdi. Saygılı, Güç’ü kamuoyunu yanıltıcı veriler sunmakla ve sosyal devlet ilkesinin özünü kavrayamamakla itham etti. Yaptığı açıklamada, toplu ulaşımın bir ticari işletme mantığıyla yönetilemeyeceğini, bunun bir kamu hizmeti olduğunu vurguladı.
Toplu Ulaşım Ticarethane Değil, Kamu Hizmetidir
Saygılı, açıklamasının merkezine toplu taşımanın sosyal devlet anlayışındaki yerini koydu. “Dünyanın hiçbir gelişmiş ülkesinde toplu taşıma sistemleri kâr-zarar hesabı güdülerek yönetilmez. Bu sistemler, sadece bilet gelirleriyle ayakta kalması beklenen ticari yapılar değildir. Aksine, devlet tarafından sübvanse edilmeleri bir lütuf değil, bir zorunluluktur,” ifadelerini kullanan Saygılı, bu konuda İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kendi iştiraki olan ESHOT’u örnek gösterdi.
ESHOT Örneği ve Tutarlılık Eleştirisi
AK Parti İzmir İl Başkanı, “Sizin mantığınızla hareket edersek, her yıl milyarlarca lira zarar eden ESHOT’u ne yapacağız? Biz, bu durumu hiçbir zaman siyasi bir polemik konusu haline getirmedik. İzmir halkının daha ekonomik ulaşım imkanlarına kavuşması adına, ESHOT’un tüm bütçelerine mecliste oy birliğiyle ‘evet’ dedik,” diyerek CHP yönetiminin kendi kurumlarındaki mali tabloyu görmezden geldiğini ima etti. gazetemedya.com.tr olarak edindiğimiz bilgilere göre, Saygılı bu durumu bir çelişki olarak nitelendirdi.
İZBAN’daki Finansal Sorunların Kaynağı Nedir?
Bilal Saygılı, Çağatay Güç’ün İZBAN’daki mali sıkıntıların faturasını TCDD’ye kesme çabasını “dersine hiç çalışmamış” olmakla eleştirdi. Geçmişte İzmir Büyükşehir Belediyesi yöneticilerinin “Bu projenin anası da babası da biziz” diyerek övündükleri İZBAN için bugün “yönetemiyoruz” demelerinin bir acziyet itirafı olduğunu savundu. Saygılı, “Dün gururla sahiplendiğiniz bir projeye bugün sırt çevirmek, sizin yönetim anlayışınızın bir yansımasıdır,” dedi.
Maliyetlerde Aslan Payı Personel Giderlerinin
Saygılı, rakamlarla konuşarak İZBAN’ın gider yapısındaki gerçek tabloyu ortaya koydu: “2025 projeksiyonuna göre, işletme giderlerinin yalnızca %20’si hat kirasına aittir. Giderlerin %60 gibi devasa bir bölümü ise personel maliyetlerinden oluşmaktadır. Daha açık bir ifadeyle, İZBAN’ın toplam geliri, personel maaşlarını ödemeye dahi yetmiyor; gelirlerinin %113’ü personele gidiyor. Her kazanılan 100 lira, maaşları karşılayamadığı gibi üzerine bir de borç ekliyor. Sorunun kaynağı TCDD değil, sizin yönetimsel zafiyetlerinizdir.”
Yasal Süreçler ve ‘Halk Taşıt’ Uygulaması
Devletin neden kira aldığı yönündeki eleştirilere de yanıt veren Saygılı, bunun 6461 sayılı kanundan doğan bir zorunluluk olduğunu belirtti. “Her tren geçişi rayları yıpratır ve bir bakım maliyeti oluşturur. Bu, otoyol kullanım bedeli gibidir ve TCDD’nin kendi trenleri de bu bedeli ödemektedir,” dedi. Ayrıca, 2019’da CHP’li belediyenin başlattığı ‘Halk Taşıt’ uygulamasının İZBAN’ın gelirlerini düşürdüğünü, şimdi ise kendi siyasi vaatlerinin faturasını devlete kesmeye çalıştıklarını ifade etti. Saygılı, ‘nin bu konudaki tutarsızlığına dikkat çekti ve “Kendi başlattığınız uygulamanın maliyetini bakanlığa yüklemeye çalışmak kurnazlıktır,” sözleriyle açıklamasını tamamladı.
